Đề bài: Phân tích 9 câu thơ đầu bài thơ “Đất nước” của Nguyễn Khoa Điềm
Bài làm
Phân tích 9 câu thơ đầu của bài thơ “Đất nước” – Đất nước, hai tiếng vang lên với bao niềm tự hào và yêu quý. Cả dân tộc đã cùng nhau đứng lên, vượt qua bao gian nan để giữ gìn và bảo vệ nền độc lập tự do của đất nước. Tình yêu quê hương, đất nước luôn là thứ tình cảm thiêng liêng, cao đẹp. Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, bằng tình yêu đất nước sâu đậm đã sáng tác nên bài thơ “Đất nước” chứa chan tình cảm và những hình ảnh gần gũi, thân thương.
Chín câu thơ đầu của bài thơ như là lời khẳng định và giải thích về cội nguồn của đất nước..
Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi
Chúng ta không ai biết được đất nước có từ đâu, từ khi nào và cũng chẳng ai biết chính xác, chỉ biết rằng nó tồn tại từ lâu lắm rồi. Từ khi ta sinh ra, ta đã biết đến hai tiếng thiêng liêng ấy. Đất nước có lẽ đã hình thành từ rất lâu, từ đời này qua đời khác. Ta sinh ra và lớn lên cùng sự lớn lên của đất nước. Câu thơ như sự khẳng định đầy tự hào của chính tác giả. Sự suất hiện của đất nước như một thứ gì đó lâu đời và vững chắc. Nó trường tồn suốt chiều dài lịch sử, bao bọc và chở che cho những đứa con của đất nước. Và bởi sự tồn tại từ cai ngày mà không ai biết chính xác cho nên đất nước đã có tuổi thọ lâu đời và nó luôn hiện diện trong tất cả chặng đường mà ta đi qua.
Phân tích 9 câu đầu bài thơ Đất Nước
Đất nước có trong cái ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể
Tác giả mượn chất liệu dân gian để nói về cội nguồn của đất nước. “Ngày xửa ngày xưa” là một khoảng thời gian vô định, có từ rất lâu, rất lâu trong lịch sử. Đó là câu nói quen thuộc trong những câu chuyện cổ tích hay truyền thuyết lâu đời. Có thể đất nước ra đời từ truyền thuyết “Con rồng cháu tiên” mà ta vẫn được nghe bà, nghe mẹ kể những ngày còn bé. Đất nước tồn tại từ xa xưa, với những nét đẹp trong văn học dân gian. Đó là một đất nước giàu bản sắc dân tộc, là đất nước mà những đứa trẻ được lớn lên trong những câu chuyện cổ tích, thần thoại giàu tính nhân văn. Chính văn học dân gian, ca dao, tục ngữ đã nuôi dưỡng tâm hồn những đứa trẻ trở nên đẹp và nhân hậu hơn.
Đất nước cũng ra đời từ ‘Sự tích trầu cau” đã đi vào sử sách.
Đất nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Nó không chỉ là quãng thời gian dài đằng đẵng không xác định được thời điểm bắt đầu mà còn là những phong tục tập quán tồn tại lâu đời trong cuộc sồng hằng ngày của nhân dân. Đất nước không phải là một cái gì đó xa xôi, vĩ mô mà nó là những gì gần gũi, thân thuộc nhất trong cuộc sống và lao động đời thường. Miếng trầu là những thứ rất nhỏ bé nhưng nó lại dệt nên một đất nước vĩ đại. Đó là sự chắt chiu những gì nhỏ nhặt của cuộc sống để tạo nên những sức mạnh to lớn. Tục ăn trầu có lẽ bắt đầu từ sự tích trầu cau. Nó là minh chứng cho tình yêu đôi lứa, cho tình nghĩa thủy chung mà con người Việt Nam luôn mang trong mình. Và thẩm thấu trong miếng trầu nhỏ bé ấy là bốn nghìn năm nhân dân ta gìn giữ tục ăn trầu, bốn nghìn năm cả nước cùng nhau vượt qua gian nan, vất vả. Miếng tràu là linh hồn, là nét đẹp truyền thống của dân tộc.
Đất nước bắt đầu từ miếng trầu và lớn lên cùng những chiến thắng vẻ vang
Đất nước lớn lên khi dân mình biết cầm tre mà đánh giặc
Câu thơ gợi cho ta nhớ về truyện cổ tích Thánh Gióng. Một đứa bé có thể vùng mình lớn lên khi giặc đên, có thể dùng những vật dụng quen thuộc để đánh đuổi sự ngang tàng của giặc. Chính lòng yêu nước và ý chí quật cường đã tạo nên sức mạnh kì lạ trong Thánh Gióng. Đất nước, qua những lần bị xâm lược cũng đã tự mình vươn lên, trưởng thành và gan góc hơn. Và trong câu thơ, hình ảnh cây tre được nhắc đến như nững nét đẹp truyền thống của con người Việt Nam. Tre nhỏ bé nhưng dẻo dai, vững chắc, tre cần mẫn chắt chiu dinh dưỡng, tre hiên ngang vươn lên trong giông bão. Tre cũng từ đó mà trở thành biểu tượng vĩ đại cho con người Việt.
Đất nước còn là tình yêu thương chan chứa giữa con người với con người.
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái cột cái kèo thành tên
Người ta vẫn thường nói, gừng càng già càng cay, muối càng lâu năm càng mặn. Cha mẹ đã sống bên nhau cùng tình nghĩa vợ chồng thủy chung son sắt. Chính tình yêu đã mang họ đến bên nhau, gắn bó cùng nhau để xây nên những ngôi nhà với cái kèo, cái cột vững chắc. Ngôi nhà trở thành tổ ấm, thành nơi con được sinh ra và sống trong tình yêu thương vô bờ bến của cha mẹ. Cái tục đặt tên con thành cái Kèo, cái Cột cho dễ nuôi cũng từ đó mà ra đời.
Ngoài những phong tục, những nét đẹp chứa chan tình cảm, đất nước còn gắn với hạt gạo ta vẫn ăn hằng ngày.
Hạt gạo phải một nắng hai sương, xay, giã, giần, sàng
Đất nước có từ ngày đó.
Nghề trồng lúa nước là văn hóa của dân tộc Việt Nam. Nó còn là biểu tượng cho sự cần cù, chịu khó của nhân dân. Để có được hạt gạo trắng ngần thì phải trải qua nhiều giai đoạn cùng với sự rơi xuống của những giọt mồ hôi mặn chát. Đó là truyền thống lao động đáng tự hào và cần được phát huy.
Bài thơ “Đất nước” đã thể hiện những tình cảm yêu mến, thiết tha của một người con đất nước. Qua đó, nhà thơ còn muốn mang đến cho chúng ta một hính ảnh đất nước gần gũi, thân thương với những gì nhỏ bé nhất trong cuộc sống hằng ngày. Để từ đó ta có thêm tình yêu thương đối với quê hương mình.
Seen